یک روانشناس بالینی کودک و نوجوان درباره مواجهه با کودکی که در معرض آزار جنسی بوده، گفت: درک از شرایط، اجبار نکردن و یادآوری نکردن در صورتی که کودک نخواهد در رابطه با آن صحبت کند و استفاده تخصصی از دارو درمانی و روان درمانی در گذار از این اتفاق بسیار مهم است.
مهر ملت نیوز – اخیرا گزارشهایی از تعرض یک معلم به دانشآموزان در مدرسهای در شهر ری منتشر شده است. طبق توضیح آموزش و پرورش این اتفاق اسفندماه ۱۴۰۳ رخ داده و بعد از اعتراض تعدادی از والدین فرد خاطی به حالت تعلیق درآمد. همچنین معلم خاطی از سوی دادستان شهر ری احضار شده تا ماجرا در دستگاه قضایی هم پیگیری شود.
این موضوع یک بار دیگر اهمیت آموزش جنسی در خانوادهها و مدارس را به ما یادآور میشود. موضوعی که میتواند درمورد محافظت کودکان و نوجوانان از خود در برابر آسیبهای جنسی بسیار کمککننده باشد.
آسیه اناری در گفتوگو با خبر آنلاین درباره ملزومات آموزش جنسی به کودکان با بیان اینکه والدین از زمانی که میخواهند کودک را تنها بگذارند و کودک قرار است جایی بدون والدین برود، باید مسائل جنسی را به او آموزش دهند، میکوید: به معنای دیگر از زمانی که کلام شکل میگیرد باید به کودک آموزش دهند که نقاط حساس و نقاط خصوصی چیست. وقتی نقاط خصوصی را آموزش میدهید به نوعی شروع تربیت جنسی است. نقاط خصوصی و نقاط حساس جایی است که هیچکس اجازه ندارد بدون حضور پدر و مادر به آن دست بزند. این اولین آموزشی است که ما در تربیت جنسی به کودکان میدهیم.
او ادامه میدهد: نکته فقط این نیست که ما در مورد حریم خصوصی و جاهای خصوصی بدن صحبت کنیم. نکته در این است که ما یک فرهنگ دو پهلو داریم که در آن خیلی سخت میتوان راجع به مسائل جنسی صحبت کرد و خانوادهها نمیدانند چطور این موضوعات را به کودکان آموزش دهند و از چه القابی استفاده کنند. اما باید در این رابطه شفاف سازی و آموزش بهتری صورت گیرد و از نظر فرهنگی نگاه به مسائل جنسی تعدیل شود.
اناری با بیان اینکه مسائل جنسی تنها مسائل مربوط به رابطه جنسی نیست، بلکه مسئله مراقبت کودک، نوجوان و بزرگسال از خودش در مقابل آزارهای جنسی هم هست، تصریح میکند: بنابراین اساساً باید روی این فرهنگ دو پهلو کار کنیم و از اینکه در مورد نقاط خصوصی صحبت کنیم، نترسیم. بنابراین اولین مسئله صحبت درباره نقاط خصوصی در دختران و پسران است و والد باید به وضوح از سن پایین به کودک نشان دهد که کجا نقاط خصوصی است و جز پدر و مادر و مراقب بعدی که ممکن است بچه را به دستشویی ببرد کسی نمیتواند به جاهای خصوصی بدن کودک دست بزند. در این شرایط اگر کودک گزارشی دهد برخورد پدر و مادر بسیار مهم است.
در مدارس باید آناتومی بدن، تفاوت بدن دختران و پسران و مسائل مربوط به روابط جنسی از سن پایین یعنی هشت تا ۹ سالگی به کودکان آموزش داده شود.
این روانشناس حوزه کودک با بیان اینکه در مواردی کودکان به خاطر برخورد و حساسیتهای والدین تعرض را گزارش نمیدهند، چرا که از برخورد آنها میترسند، تصریح میکند: کلام ما به صورت فرهنگی تنبیهی است و نه تشویقی و این در مسائل تربیت جنسی هم وجود دارد. ممکن است والدین کودکان را دعوا کنند، در حالی که باید لحن آرام تشویقی باشد که کودک بتواند به والدین اعتماد کند.
خلاء آموزش جنسی در مدارس
اناری در ادامه در پاسخ به سوالی درباره خلاء آموزش جنسی در مدارس، تصریح میکند: متاسفانه بسیاری از فعالان فرهنگی، سیاسی و مذهبی جامعه آموزش مسائل جنسی را مغایر با فرهنگ، مذهب و عرف میدانند. این در حالی است که اگر ما بتونیم به صورت درست و در سن مناسب این موضوعات را آموزش دهیم، کودکان را از آسیب حتی در نوجوانی و بزرگسالی محافظت میکنیم. ما در مدارس خانوادههایی را داریم که اگر حرفی از مسائل جنسی زده شود برخورد بسیار تندی میکنند و معتقدند که چشم و گوش کودکشان باز میشود. اما باید توجه کنیم مثل اینکه به کودک آموزش میدهیم شکر نخورد یا چگونه از خیابان رد شود باید آموزش دهیم که هرگونه کلام جنسی نامناسب یا دست درازی و تعرض جنسی یا جسمی از طرف یک بزرگسال پذیرفته نیست و باید به پدر یا مادر گفته شود.
این کودک به یک درمانگر نیاز دارد و این مسائل، مسائلی نیست که بتوان در خانه حل کرد.
او ادامه میدهد: خیلی از کودکان از ترس اینکه واکنش والدین چه خواهد بود چنین موضوعاتی را با آنها در میان نمیگذارند. اما در مدارس باید آناتومی بدن، تفاوت بدن دختران و پسران و مسائل مربوط به روابط جنسی از سن پایین یعنی هشت تا ۹ سالگی به کودکان آموزش داده شود.
این روانشناس بالینی کودک و نوجوان همچنین در پاسخ به اینکه در مواجهه با کودکی که در معرض آزار جنسی بوده چه رفتاری باید بروز داد، اظهار میکند: این کودک به یک درمانگر نیاز دارد و این مسائل، مسائلی نیست که بتوان در خانه حل کرد. حتماً باید یک تراپیست کودک و نوجوان روی این کودکان کار کند. همچنین خانواده و مدرسه نباید دائماً درباره موضوع صحبت کنند، اما اگر کودک میخواهد مدام راجع به آن صحبت کند باید پذیرا باشند. مداخلات دارویی باید جدی گرفته شود، چرا که این کودک دچار تروما شده است. در مجموع باید بسته به اینکه کودک میخواهد راجع به موضوع صحبت کند یا نه رفتار کنیم و باید حالات و رفتار کودک را پذیرا باشیم. ممکن است کودک پرخاشگری کند یا عادتهای قبلیاش تغییر کند، اما نباید اصرار کنیم که کودک خیلی زود به حالت قبلی برگردد چرا که حداقل ۶ ماه تا یک سال با شرط اینکه درمان دارویی و روانشناختی شروع شود، طول میکشد تا کودک یا نوجوان به شرایط قبل از آسیب برسد و چه بسا ممکن است که هرگز هم به حالت قبلی برنگردد.
بنابراین به گفته وی درک از شرایط، اجبار نکردن و یادآوری نکردن در صورتی که کودک نخواهد در رابطه با آن صحبت کند و استفاده تخصصی از دارو درمانی و روان درمانی در گذار از این اتفاق بسیار مهم است.