سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تغییر شاخص‌های آلودگی هوا صرفا برای حل مشکل غیرحضوری شدن فعالیت مدارس در روزهای دارای هوای آلوده به صلاح نیست، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت بهداشت از شاخص‌های کنونی آلودگی هوا و استانداردهای مربوط به آن دفاع می‌کنند، اما اگر زمانی بخواهیم شاخص‌های آلودگی هوا و استانداردها و تعاریف مربوط به آن را تغییر دهیم، هرگونه تغییر باید در راستای حفظ سلامت مردم انجام شود.
مهر ملت – به گزارش ایلنا، در همین راستا، یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش روز سوم بهمن ضمن ارائه پیشنهاد تغییر استانداردهای شاخص کیفیت هوا اعلام کرد که «قرار است در جلسه آتی هیات دولت پیشنهاد دهیم شاخص‌های مرتبط با کیفیت هوا را به تعلیق در بیاورند.»
چند ساعت بعد از این اظهارات وزیر آموزش و پرورش نیز احمد وحیدی، وزیر کشور در حاشیه نشست استانداران سراسر کشور در جمع خبرنگاران از احتمال تغییر در استانداردهای شاخص آلودگی هوا برای جلوگیری از تعطیلی مدارس خبر داد و تاکید داشت که «مصوبه‌ای وجود دارد که در آن مشخص کرده در چه شاخصی از آلودگی، مدارس باید تعطیل باشند. گروه‌های اضطرار استان‌ها براساس همین مصوبه ناچارند تصمیم به تعطیلی بگیرند. این موضوع موجب شد تا با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی را برای دولت تعیین کنیم تا این استانداردها را کمی تغییر دهیم تا لازم نباشد در این شرایط مدارس‌مان را تعطیل کنیم.»
در این میان باید توجه داشت که براساس قانون هوای پاک، سازمان حفاظت محیط زیست مسئول تعیین استانداردهای مربوط به شاخص آلودگی هوا است و علی سلاجقه، رئیس این سازمان نیز در تنها واکنش خود به اظهارات اخیر دو عضو دیگر کابینه درباره احتمال تغییر شاخص‌های آلودگی هوا در روز پنجم بهمن گفته است که «ما شاخص‌های آلودگی هوا را تعیین می‌کنیم و تصویب دستورالعمل مربوط به هرگونه محدودیت در شرایط اضطرار آلودگی هوا بر عهده هیات وزیران است. در دنیا در بحث شاخص‌های آلودگی هوا برای تعطیلی مدارس، بالاتر از ما عمل می‌کنند، مثلا با شاخص ۳۰۰-۲۰۰ فقط مدارس ابتدایی را تعطیل می‌کنند. قبلا هیات وزیران شاخص ۱۵۰ را برای تعطیلی همه مدارس گذاشته است و اکنون می‌خواهد تصمیم خود را عوض کند.»
عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارتخان بهداشت در مصاحبه‌ای گفته است که «بعضی روزها در تهران غلظت ذرات معلق 2.5 میکرون بیش از 10 برابر راهنمای سازمان جهانی بهداشت می‌شود که این یعنی غلظت ذرات معلق به حدی زیاد است که برای سلامتی مردم و به‌ویژه گروه‌های حساس خطرناک است و یکی از گروه‌های حساس کودکان هستند.»
این مقام مسئول در وزارت بهداشت تاکید کرده است که «این درست نیست که صرفا با تغییر شاخص آلودگی هوا، صورت مساله را پاک کنیم. ما باید اقدام جدی برای کاهش مواجهه و کاهش غلظت آلاینده‌های هوا داشته باشیم. ما هم در وزارت بهداشت تعطیلی مدارس را راهکار اصلی کاهش آلودگی هوا نمی‌دانیم، اما چاره دیگری جز این نداریم که با این کار مواجهه کودکان با آلودگی هوا را کاهش دهیم.»
غیرحضوری شدن مدارس در روزهای آلوده برای کاهش مواجهه دانش‌آموزان با آلاینده‌هاست
در این میان البته این تنها وزارت بهداشت نیست که با تغییر شاخص‌های آلودگی هوا یا تغییر ضوابط مربوط به غیرحضوری شدن مدارس مخالف است، بلکه بسیاری از کارشناسان دیگر حوزه‌های سلامت و محیط زیست نیز تاکید دارند که اولا تغییر استانداردهای کیفیت هوا به لحاظ علمی صحیح نیست، ثانیا با تشدید آلودگی هوا علاوه بر تعطیلی مدارس، مقررات دیگری نیز برای کاهش انتشار آلاینده‌ها وضع می‌شود و اگر شاخص‌ها تغییر کنند، شاهد رشد تصاعدی انتشار آلاینده در روزهای دارای هوای آلوده خواهیم بود و ثالثا غیرحضوری شدن مدارس در شرایط آلودگی هوا، راهکاری برای حفظ سلامت کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از گروه‌های حساس و کاهش مواجهه آنها با آلاینده‌هاست و تغییر شاخص‌ها عملا به ضرر سلامت دانش‌آموزان تمام خواهد شد.
در همین راستا با توجه به مخالفت‌های برخی کارشناسان با پیشنهاد تغییر شاخص‌های آلودگی هوا، نظر سازمان حفاظت محیط زیست درباره این پیشنهاد را از داریوش گل علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم این سازمان جویا شدیم و او نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا توضیح داد: تشدید آلودگی هوا در نیمه دوم امسال در تهران و برخی از دیگر کلانشهرها باعث تشکیل جلسات مکرر کارگروه‌های اضطرار در سطح استان‌ها شد و این کارگروه‌ها نیز براساس آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل مصوب هیات دولت در خصوص تعیین محدودیت‌های زمانی، مکانی و نوعی مربوط به شرایط اضطرار آلودگی هوا، تصمیماتی را اتخاذ کردند که از جمله آنها تعطیلی یا غیرحضوری شدن فعالیت مدارس در تهران و دیگر شهرهای دارای هوای آلوده بود.
وی افزود: شکی نیست که تعطیلی یا غیرحضوری شدن فعالیت مدارس در شهرهای بزرگ باعث ایجاد اختلال در روند آموزشی در سطح کشور شده و گلایه مسئولان آموزش و پرورش را به همراه داشته است. ولی ما باید بپذیریم که کارگروه اضطرار در شرایط آلودگی هوا با هدف کاهش مواجهه شهروندان به‌ویژه گروه‌های حساس با آلاینده‌های جوی تصمیماتی مانند تعطیلی یا غیرحضوری شدن فعالیت مدارس و ادارات را اتخاذ می‌کند. به عبارت دیگر، کارگروه اضطرار آلودگی هوا با غیرحضوری کردن فعالیت مدارس به دنبال آن است که در وهله اول تردد دانش‌آموزان به عنوان یکی از گروه‌های حساس در سطح شهر در روزهای آلوده کاهش یابد تا میزان آسیب ناشی از آلودگی هوا بر سلامتی آنها به حداقل برسد و در وهله دوم، کاهش تردد سرویس مدارس منجر به کاهش ترافیک و جلوگیری از تشدید آلودگی هوا شود.
نباید برای جلوگیری از غیرحضوری شدن مدارس به دنبال تغییر شاخص‌ها باشیم
گل علیزاده با تاکید بر این که تغییر شاخص‌ها با هدف حذف مصوبه غیرحضوری شدن مدارس در روزهای آلوده نباید باعث تهدید سلامت دانش‌آموزان و دیگر شهروندان شود، توضیح داد: رفع دغدغه تعطیلی یا غیرحضوری شدن مدارس، با استفاده از یک روش اشتباه و مشکل‌آفرین، به هیچ وجه منطقی نیست، زیرا تصمیم‌گیری درباره نحوه فعالیت مدارس در روزهایی که درگیر آلودگی هوا هستیم یک مساله است و تغییر استانداردهای شاخص آلودگی هوا یک مساله دیگر.
این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: استانداردهایی که سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری وزارت بهداشت و سایر دستگاه‌های اجرایی، برای شاخص کیفیت هوا براساس ماده سه قانون هوای پاک تعیین کرده است، متناسب با دستاوردهای علمی روز جهان و رهنمودهای سازمان بهداشت جهانی مبتنی بر کاهش اثرات سوء بر سلامت شهروندان و محیط‌زیست در روزهای تشدید آلودگی هوا است؛ بنابراین ما نباید برای جلوگیری از غیرحضوری شدن مدارس به دنبال پاک کردن صورت مساله از طریق تغییر شاخص‌های کیفیت هوا باشیم.
آسیب جدی تغییر شاخص‌های کیفیت هوا بر سلامت دانش‌آموزان و فعالیت سایر بخش‌ها
گل علیزاده با بیان این که آلودگی هوا علاوه بر ایجاد اختلال در روند آموزشی، آسیب‌های فراوان دیگری نیز برای کشور به همراه دارد، توضیح داد: آسیب ناشی از آلودگی هوا صرفا مربوط به اختلال در فعالیت مدارس نیست، بلکه بسیاری از کسب‌وکارها، صنعت گردشگری، تولید محصولات کشاورزی، تاسیسات نیروگاهی، بناها، زیرساخت‌های شهری، کیفیت آب، تنوع زیستی کشور و از همه مهمتر سلامت عمومی مردم در شرایط تشدید آلودگی هوا آسیب می‌بیند. وی افزود: استانداردهایی هم که برای شاخص آلودگی هوا تعیین شده است، با رویکرد کاهش آسیب به تمام این بخش‌ها بوده است، نه صرفا دانش‌آموزان. بنابراین اگر این استانداردها تغییر پیدا کند یا ضوابط مربوط به شاخص آلودگی هوا برای جلوگیری از غیرحضوری شدن مدارس عوض شود، دچار آسیب‌هایی جدی در سایر بخش‌ها خواهیم شد.
وی با تاکید بر این که پیشنهاد ارائه شده جهت تغییر شاخص‌های آلودگی هوا با رویکرد افزایش سطح مرزبندی‌های فعلی باعث تهدید سلامت دانش‌آموزان نیز خواهد شد، گفت: اگر ما از تمام دانش‌آموزان بخواهیم که در مواقع اضطرار آلودگی هوا به مدرسه بروند، مواجهه آنها با آلاینده‌های هوا که برای سلامتی مضر هستند، بیشتر می‌شود و دچار آسیب‌های جسمی فراوانی خواهند شد. این در حالی است که وزارت بهداشت بارها درباره آثار موقت و دائمی مواجهه بیش از حد با هوای آلوده هشدار داده است و ما نباید به خاطر این که جلوی غیرحضوری شدن فعالیت مدارس را بگیریم، با تغییر شاخص‌های کیفیت هوا یا آیین‌نامه‌های مربوط به آن، دانش‌آموزان را در روزهای آلوده به مدرسه بفرستیم و کاری کنیم که احتمال بروز عوارض جدی در سلامتی نسل فعلی و آینده ما افزایش یابد.
نهادهای مسئول باید به جای لغو یا تعویق مصوبات به فکر اجرای کامل قانون هوای پاک باشند
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد: بهتر است رویکرد تمام دستگاه‌های دولتی و عمومی، اجرای کامل قانون هوای پاک باشد، نه لغو یا تعویق مصوبات آن، در شرایط موجود اگر بخواهیم شاخص‌های کیفیت هوا را به نحوی تغییر دهیم که مدارس و دانشگاه‌ها غیرحضوری نشود یا ادارات تعطیل یا دورکار نشوند، طبیعتا کاهش مواجهه شهروندان با آلاینده‌های جوی به عنوان اصل اساسی در حفظ سلامت مردم در روزهای آلوده اتفاق نمی‌افتد که این مساله به ضرر شهروندان تمام خواهد شد و در ادامه خسارت‌های زیادی را به کشور تحمیل می‌کند.
وی در ادامه تاکید کرد: سازمان حفاظت محیط زیست معتقد است که غیرحضوری شدن فعالیت مدارس راهکار کاهش آلودگی هوا نیست، بلکه یک تصمیم موقت و آنی برای پیشگیری از آسیب دیدن سلامت کودکان و نوجوانان است و چون این تصمیم میزان مواجهه دانش‌آموزان با هوای آلوده را کاهش می‌دهد، همچنان می‌تواند راهکار مفیدی در روزهای آلوده باشد.
